El búlgaru (български език [ˈbɤ̞lɡɐrski ɛˈzik]) ye un idioma indoeuropéu de la rama eslava faláu en Bulgaria y en delles partes de Serbia, Moldavia y Ucraína por unos 9 millones de persones. En Macedonia del Norte fálase un dialeutu occidental del búlgaru.
Forma parte col serbocroata y eslovenu del grupu de llingües eslaves meridionales. El búlgaru antiguu yera y aínda ye la llingua oficial de la Ilesia Ortodoxa.
Emplega l'alfabetu cirílicu.
Historia de la llingua
El desendolcu históricu del búlgaru pue dividise en dellos periodos:
- Prehistóricu: protoeslavu. Duró fasta'l 860. Ye'l tiempu de les invasiones eslaves y de la misión de San Cirilu y San Metodiu.
- Búlgaru antiguu (sieglos IX-XI): antiguu eslavu eclesiásticu. Los escolinos de los dos santos ortodoxos tornen la Biblia al eslavu.
- Búlgaru mediu (sieglos XII-XV).
- Búlgaru modernu (sieglos XVI-XIX).
- Búlgaru actual.
El desendolcu del búlgaru carauterízase pola transición d'una llingua sintética a una analítica.
Fonética y fonoloxía
Les vocales:
| Alfabetu
|
IPA
|
X-SAMPA
|
Descripción
|
Asemeyanza cola pronuncia asturlleonesa
|
| и
|
[i]
|
[i]
|
frontal zarráu non redondeáu
|
máquIna
|
| е
|
[ɛ]
|
[E]
|
frontal medio-abiertu non redondeáu
|
pEnte
|
| а
|
[a]
|
[a]
|
central abiertu non redondeáu
|
pÁ
|
| ъ
|
[ɤ̞]
|
[@]
|
central medio-posterior non redondeáu
|
interpretE
|
| у
|
[u]
|
[u]
|
posterior zarráu redondeáu
|
mantU
|
| о
|
[ɔ]
|
[o]
|
posterior medio-abiertu redondeáu
|
Onde
|
Les consonantes:
Frases corrientes
- Здравей (zdravei) — hola
- Здрасти (zdrasti) — hola (informal)
- Добро утро (dobro utro) — bonos díes
- Добър ден (dober den) — un bon día
- Добър вечер (dober vecher) — bones tardes
- Лека нощ (leka nosht) — bones nueches
- Довиждане (dovijdane) — adiós
- Как си (kak si) — ¿cómo tas?
- Добре съм (dobre sum) — toi bien
- Поздрави (pozdravi) — saludos
- Благодаря (blagodarya) — gracies
Referencies
Enllaces esternos
