Cristina de Dinamarca (payares de 1521, Nyborg – 10 d'avientu de 1590, Alessandria) foi la segunda fía del rei Cristián II de Dinamarca, Noruega y Suecia, y de la infanta d'España, Sabela d'Austria, hermana del emperador Carlos V.
En 1523, fartos de la so crueldá, los daneses y noruegos deponen al rei Cristián II y entronizan al so tíu Federicu. Mentanto, los suecos tamién deciden dixebrara y proclamen rei a Gustavo Vasa. Con ello, la Unión de Kalmar dexaba d'esistir.
El rei y la so familia tienen de fuxir y ponese al amparu del emperador Carlos V. Cristina -de namái 2 años-, la so hermana mayor Dorotea -de 3 años- y el so únicu hermanu home sobreviviente, Xuan -de 5 años-, y los sos padres abellugar na corte de Mechelen, al amparu de la tía de la so madre, Margarita d'Austria, gobernadora de los Países Baxos.[4]
Tres años más tarde, el 19 de xineru de 1526, muerre la so madre Sabela na ciudá de Zwijnaerde, cerca de Gante, a los 24 años d'edá.
El so padre, el depuestu rei, decide tornar a Dinamarca a recuperar lo perdío, dexando a los sos fíos al cargu del so cuñáu l'emperador. Cristina nun volvería ver al so padre.
Derrotáu por Federicu I, Cristián ye encarceláu nel castiellu de Sonderborg y finalmente, n'arrenunciando solemnemente a la corona de Dinamarca pa él y el so descendientes (1549), confiérse-y nel feudu de Kalundborg, pero baxu arrestu domiciliariu, onde morrió'l día 25 de xineru de 1559. Tenía 77 años d'edá.
Tres la muerte de Margarita d'Austria en 1530, asocéde-y nel cargu de gobernadora de los Países Baxos la so sobrina, María d'Austria, reina viuda de Hungría, hermana de la difunta Sabela y por tanto, tida carnal de Cristina y los sos hermanos, que siguiría velando polos sos sobrinos güérfanos.
El 2 de xunetu de 1532 muerre en Ratisbona, el so únicu hermanu, Xuan, a los 14 años d'edá, depués d'intentar infructuosamente recuperar el tronu danés.
Con una esmerada educación, bella ya intelixente, llueu Cristina convertir nuna pieza importante na política de la dómina. Amás, tanto ella como la so hermana Dorotea, depués de la muerte del so hermanu, nunca reconocieron l'arrenunciu del so padre y reafitaron les sos llexítimes pretensiones al tronu de Dinamarca, sobremanera Cristina, que foi la única de los sos hermanos que dexó descendencia.
Tres la coronación de Carlos V como emperador en Boloña (1530), ésti vio que precisaba asitiar sol so mandu a príncipes italianos dondos y serviles, y de esta forma contraarrestar el poderíu de Franciscu I de Francia, con amplios intereses n'Italia -el ducáu de Milán y el reinu de Nápoles-.
Matrimonios y fíos
Asina, decide reponer a la familia Sforza nel ducáu de Milán, y xunilos cola so familia por matrimoniu: por ello decide casar al duque Franciscu II Sforza -con 39 años- cola so sobrina Cristina, de 13 años d'edá. Celebrada la boda en Milán, el día 4 de mayu de 1534, el matrimoniu nun duró enforma tiempu: el duque Francesco muerre'l 1 de payares de 1535. Cristina, vilba con 15 años, torna a Gante.[5]
Poco dempués, la so hermana Dorotea casar en Heiligenberg, con Federicu II, eleutor palatín. El so curiosu y encantu facer motivu de dellos intentos matrimoniales, pero ensin ésitu.
El 10 de xunetu de 1541, en Bruxeles, casar de nuevu, esta vegada col duque Franciscu I de Lorena. El noviu yera esta vegada más nueva -tenía 24 años- y de xuru más prestosu que'l maduru duque de Milán.
Esta vegada, el matrimoniu sí foi esitosu, siquier no principal, que yera'l tener descendencia. Tuvieron trés fíos:
Malapenes unos díes dempués de la nacencia de la so fía menor (12 de xunu de 1545) fina'l so maríu en Remiremont, víctima d'un tráxicu accidente de caza. Cristina, vilba nuevamente, tendrá d'encargase de la rexencia del ducáu de Lorena, pos el so únicu fíu home y agora nuevu duque, Carlos III, tenía apenes 2 años d'edá.
Bella, con escelente educación y rica gracies a les sos rentes de duquesa viuda de Lorena, Cristina volvíase nuevamente una presa apetecedora na política europea. Enrique VIII d'Inglaterra llegó a pidir la so mano en matrimoniu, pos vio que nun yera namái bella y culta, sinón que podía concebir -lo que'l rei precisaba yera herederos, como se sabe bien-, pero la prudente duquesa refuga la propuesta nupcial con una frase que pasaría la hestoria como modelu d'astucia y finu sarcasmu: "Dicíi a la so Maxestá que si tuviera una cabeza más nel mio cuerpu, con tou gustu poner al so serviciu".[6]
Los dos reis de Francia que s'asocedieron mientres la so rexencia, Franciscu I (1515-47) y Enrique II (1547-59), vieron amenaciaos los sos dominios dende'l mesmu interior, pos el ducáu de Lorena pertenecía al reinu de Francia, anque como feudu independiente. Por ello, tarrecieron que l'emperador Carlos V tuviera dalguna inxerencia nos asuntos franceses, tomando como sida la proteición de los intereses de la so sobrina, la duquesa rexente.
En 1552, depués d'aguantar mientres 7 años, asocede lo inevitable: el rei Enrique II invade'l ducáu de Lorena. Cristina tien que fuxir, abellugándose al llau del so tíu Carlos V; el rei francés toma'l ducáu como tutor del pequeñu Carlos III.
El día 22 de xineru de 1559, en París, celébrase la boda del so fíu Carlos III cola princesa Claudia, fía d'Enrique II, colo que'l rei cerraba'l so proyeutu d'apoderase de Lorena.
Siete meses más tarde (10 de xunetu de 1559), Enrique II muerre nun accidente mientres un tornéu, pa celebrar la paz que robló con España. Cristina puede volver entós a realcontrase colos sos fíos.
El 20 de setiembre de 1580 fina, en Heiligenberg, la so hermana Dorotea, vilba del eleutor Federicu II del Palatináu dende 1556. Tenía 59 años d'edá.
Yá nel so maduror, ve cómo'l matrimoniu del so fíu Carlos III y Claudia de Francia ye fecundu en fíos —llegaron a tener 9—. Ente los descendientes d'esti enllaz atópase Franciscu Esteban, duque de Lorena, que, casáu cola emperatriz María Teresa d'Austria, seríen padres de 16 fíos, ente ellos la célebre reina de Francia, María Antonieta.
La so fía Renata -a la qu'intentara casar infructuosamente colos reis de Dinamarca y Suecia en pos de recuperar dalgunos de los tronos que fueron del so padre Cristián II-, tamién foi prolífica nel so matrimoniu col duque Guillermu V de Baviera: tuvieron en total 10 fíos, ente ellos l'eleutor Maximiliano I de Baviera y María Ana, primer esposa del futuru emperador Fernandu II y madre del so socesor, el que sería l'emperador Fernandu III. La so segunda fía, Dorotea, nun tuvo fíos.
Cristina na so vieyera decide retirase de la vida pública. Fina na ciudá italiana de Tortona, el día 10 d'avientu de 1590, a los 69 años d'edá, siendo soterrada nel conventu de Cordeliers de Nancy, al llau del so maríu Franciscu.
Notes y referencies
- ↑ Afirmao en: The Peerage. Identificador de persona en The Peerage: p10554.htm#i105535. Apaez como: John Oldenburg, Prince of Denmark. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Autor: Darryl Lundy. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Identificador de persona en The Peerage: p10554.htm#i105535. Data de consulta: 7 agostu 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 URL de la referencia: http://genealogy.euweb.cz/lorraine/lorraine4.html. Data de consulta: 20 xineru 2016. Error de cita: La etiqueta
<ref> ye inválida; el nome «16667929febdf6e0f287ca6e7f668a0bac915d55» ta definíu delles vegaes con distintu conteníu
- ↑ Julia Cartwright: Christina of Denmark. Duchess of Milan and Lorraine. 1522-1590, New York, 1913
- ↑ State Papers Henry VIII, v. 8, Londres, (1849) 17-21, 142.
- ↑ State Papers Henry VIII, v. 8, Londres, (1849), 126-129, 21 de xineru de 1539
