Centru Internacional d'Arreglu de Diferencies Relatives a Inversiones

Centru Internacional d'Arreglu de Diferencies Relatives a Inversiones
	International Centre for Settlement of Investment Disputes (en-gb)
	organización internacional
Historia
Fundación	1965
Participación empresarial
Organización matriz	Grupo del Banco Mundial (es)
	Web oficial

El Centru Internacional d'Arreglu de Diferencies relatives a Inversiones (CIADI) ye una institución del Bancu Mundial con sede en Washington.

Funciones

Miembros del CIADI Rimaes de ratificación d'ingresu al CIADI Antiguos miembros qu'abandonaron el CIADI

El CIADI ye una institución del Grupu del Bancu Mundial, especialmente establecida p'arbitrar una solución a les disputes ente gobiernos per una parte y nacionales (inversores, empreses, incluyendo empreses multinacionales) d'otros Estaos qu'invirtieren nos Estaos anteriores. Una de les sos finalidaes ye dotar a la comunidá internacional con una ferramienta capaz de promover y brindar seguridá xurídica a los capitales d'inversión internacionales (seguridá a los inversores).

Esti centru creóse de resultes del Conveniu sobre Arreglu de Diferencies Relatives a Inversiones ente Estaos y Nacionales d'Otros Estaos qu'entró a valir en 1966. Ente les sos funciones establezse que'l Centru va facilitar la sumisión de les diferencies relatives a inversiones ente Estaos Contratantes y nacionales d'Otros Estaos Contratantes, a un procedimientu de conciliación y arbitraxe.

Adicionalmente, el CIADI realiza estudios académicos sobre llexislación d'arbitraxe y ellabora publicaciones sobre l'arreglu de diferencies al respective de les inversiones internacionales.

Secretariu Xeneral

El Secretariu Xeneral del CIADI ye'l funcionariu principal d'esi organismu y el so representante llegal, siendo responsable amás de la so alministración. Igualmente, encargar de nomar árbitros a pidíu de les partes pa establecer procedimientos d'arbitraxe ad-hoc, especialmente nel contestu de les regles d'arbitraxe de la UNCITRAL (Comisión de les Naciones Xuníes pal Derechu Mercantil Internacional).

Con ocasión de l'Asamblea Añal del Bancu Mundial en Dubái, por unanimidá l'Embaxador de Perú en Washington, Roberto Dañible Zapata foi escoyíu'l 24 de setiembre de 2003 como nuevu Secretariu Xeneral del Conseyu Alministrativu del Centru Internacional d'Arreglu de Diferencies Relatives a Inversiones (CIADI). Esti nuevu cargu sumir al so nomamientu como Vicepresidente Senior y Asesor Xurídicu del Bancu Mundial, asocedíu nel mes de xunetu de 2003. Asocedió-y nel cargu la española Ana Palacio, quien de la mesma presentó'l so arrenunciu en marzu de 2008 pa pasar a ser Vicepresidenta de la transnacional francesa Areva, dedicada a la enerxía nuclear.

Crítiques al CIADI

El CIADI foi fuertemente criticáu por diversu organizaciones que consideren que la so posición tiende a beneficiar a les empreses. Unu de los principales argumentos pa sostener esto ye la base xurídica que'l mesmu CIADI toma pal resolución de les demandes que-y son presentaes ante él: los tribunales arbitrales constituyíos pol CIADI solamente tomen a los trataos billaterales de proteición d'inversiones (TBIs o BITs n'inglés) y el Conveniu de Washington de 1966,^[1] constitutivu d'esti organismu, pa resolver les causes presentaes, dexando de llau toa otra normativa esistente seya ésta interna o nacional del Estáu receptor de la inversión (incluyendo les mesmes Constituciones Polítiques de los Estaos) o inclusive les normatives esistentes nel Derechu Internacional Públicu (qu'inclúi por casu, los Derechos Humanos). Ello nun dexa sopesar les argumentaciones de dambes partes en redol a les afectaciones de les inversiones y les actividaes de les empreses demandantes sobre los derechos de los habitantes de les poblaciones de los Estaos demandaos y que s'atopen afeutaos pola actividá d'estes empreses. Esta situación fai que, tantu los TBIs como los capítulos sobre inversiones de los trataos de llibre comerciu (TLCs) -que munches vegaes emulen los conteníos de TBIs ya inclusive nomen al CIADI como organismu al cual somete-y les disputes que pudieren espertase ente los Estaos firmantes (tal yera'l casu del ALCA pa les Américas, por casu)- formen una especie de "bloque xurídicu" que se topa al marxe de lo que ye consideráu güei Derechu Internacional Públicu o Priváu, pa pasar a ser una especie de "nuevu derechu pro-empresarial" dedicáu a dar garantíes a les inversiones estranxeres y ensin un control de la llegalidá qu'apile estos derechos colos de los habitantes afeutaos o'l mediu ambiente, lo cual da al CIADI y a los alcuerdos internacionales aludíos una vixencia o preponderancia de dudosa llegalidá y llexitimidá.

Otru de los argumentos usaos polos sos críticos anicia na capacidá procesal activa non recíproca ente l'ente públicu (l'Estáu receptor de la inversión) y l'ente priváu (la empresa inversora): solamente les demandes pueden ser plantegaes dende la empresa contra l'Estáu y non viceversa.

El CIADI forma tribunales arbitrales únicos, y nun hai una instancia cimera a esi tribunal “ad hoc”. Arriendes d'ello, les decisiones del CIADI son inapellables y irrevisables, volviéndose n'obligatories pa los Estaos, lo cual tamién despierta dures crítiques al nun ser revisables estos laudes arbitrales, entá cuando se basen nun bloque xurídicu con duldes sobre la so llexitimidá y llegalidá, y que nun considera nin les Constituciones Polítiques de los Estaos nin normes internacionales o les básiques como los Derechos Humanos, que formen parte del ius cogens internacional.

Un exemplu ente munchos d'esti tipu de pleitos ye'l casu denunciáu pola empresa sueca Vattenfall contra l'Estáu alemán sobre'l zarru de centrales nucleares.^[2]^[3]

Países como Bolivia (nel añu 2007), Ecuador (en 2009) y Venezuela (en 2012) tomaron la decisión de denunciar el conveniu constitutivu (Conveniu de Washington de 1965) y retirase del organismu, lo cual espertó dellos problemes, una y bones los TBIs na so mayoría tienen clauses de ultractividad. Estes claúsulas faen que, por más qu'un Estáu deseye salise d'estos alcuerdos, éstos funcionen mientres un periodu extra de 10, 15 y hasta 20 años más. Ello causó situaciones estrañes como que Bolivia, una vegada retirada del CIADI el 2 de mayu de 2007 y yá nun siendo parte d'esti organismu, recibiera sicasí una nueva demanda el 12 d'ochobre d'esi mesmu añu per parte de la empresa transnacional italiana Euru Telecom Internacional (ETI) ante'l CIADI.