Cal destacar que en as esculturas d'a suya frontera occidental i treballó lo mayestro d'Agüero, identificau como autor de cuantos treballos escultoricos en a comarca y en zonas amanadas en a Chacetania y en Navarra.
Se tracta d'una ilesia fortaleza con una una doble función orichinal: la de servir como ilesia ta lo culto relichioso y la de contribuyir con o suyo carácter de fortaleza a la defensa d'os habitants d'o lugar, que se trobaba en a clamada "Extremadura aragonesa" mugando con os musulmans establius en a taifa de Zaragoza. Ixe caracter d'ilesia fortaleza se veye clarament con a suya torrealmenada con cuatre talayas, chunto a la cual se troba una segunda torre inacabada, ista ya d'o sieglo XIV.
Frontera occidental
En a frontera occidental de l'edificio se troba actualment a suya dentrada prencipal. Una mica elevada sobre lo livel d'o suelo, se salva lo suyo desivel con tres retrancos. Poseye un arco de meyo punto nomás que un sinyalín apunchaus.[1] Bi ha tres arquivoltas decoradas con motivos vechetals con tres s a cada canto con representación de monstruos y aus y a on destaca un d'éls que representa a una bailarina cuartiando-se con una luenga tusta que toca lo suelo en una postura bien difícil, acompanyada d'un musico en tanyendo una harpa, un motivo bien representativo d'os treballos d'o mayestro d'Agüero.
O vano d'a puerta s'ubre en arco de meyo puntoabocinau con cinco arquivoltas, cuatre d'as cuals decoradas con motivos vechetals u cheometricos y la cinquena, la mas interior d'o conchunto, con escenas de vida profana con profusión de representacions de bailarinas, musicos y artistas, en representación d'o pecau. En os candals de l'arco s'aproveita lo suyo intradós ta amostrar escenas d'a vida de Chesús.
A planta orichinal de l'edificio yera de nomás que una sola nau con un solo abside,[1] pero a meyaus d'o sieglo XV se li adhibioron dos capiellas laterals, una a cada canto d'o presbiterio, y dimpués a meyaus d'o sieglo XVI a iniciativa de Ferrando d'Aragón, bispe de Zaragoza se li adhibioron atras seis capiellas adosadas, atorgando-le la suya planta definitiva actual porque amás s'efectuó una remodelación de l'abside.
Dencima d'a suya frontera septentrional, en l'interior d'a ilesia, se troba una balconada hue cegada y a on d'antes mas se trobaba l'organo dica que posteriorment se tresladó enta lo coro.
Como s'ha dito anteriorment, en o suyo interior se troban un total de ueito capiellas laterals, cadaguna con a suya propia advocación y poseyendo-ne bellas pinturas, estatuas y retaulos.
Capiella d'o Santo Cristo
Ye una d'as capiellas construyidas mientres o sieglo XVI y se troba adedicada a lo Santo Cristo. Se i troba una estatueta en fusta policromada con detalles doraus amostrando una crucifixión, estatueta d'o sieglo XVI.
Ya una capiella d'o sieglo XVIII que destaca sobre as atras capiellas por tener una mayor amplaria y una mayor profundidat, trobando-se dividida en dos trampos. O primer d'istos trampos constitui l'antiga capiella d'o sieglo XVI adedicada a Sant Vicient Mártir y lo segundo se troba adedicau a la Purisma Concepción. Ista capiella doble s'enampló entre finals d'o sieglo XVIII y primerías d'o sieglo XIX por o voto que los habitants d'Exeya li facioron a Nuestra Sinyora lo 14 de chinero de 1773 ta que la Virchen rematase con una epidemia de colera, momento en o cual se nombró a la Purisma Concepción Santa patrona d'a ciudat.
D'antis mas a capiella yera adedicada a Nuestra Sinyora de l'Aurora y se i trobaba un retaulo d'estilo gotico pero lo racionero Félix Larrangua por a suya devoción a la Purisma Concepción pagó la renovacion d'o retaulo cuan se cambió l'advocación d'a capiella ta pintar un nuevo retaulo adedicau a la Purisma, en estilo rococó.
Poseye alcheceríasrenaixentistas y lo suyo estau actual ye d'o sieglo XVIII. Adedicada a Nuestra Sinyora d'o Pilar, se i conservan un retaulo en estilo barroco y una imachen de Nuestra Sinyora d'o Pilar, toz dos d'o sieglo XVIII.
Capiella d'a Sagrada Familia
Capiella adedicada a la Sagrada Familia a on se i conserva un retaulo de finals d'o XVI u prencipios d'o XVII.
Baptisterio y coro
Mesmo lo baptisterio que lo coro son en estilo renaixentista a on derramadament se i troba decoración con motivos vechetals.
O retaulo mayor que se troba en l'altar mayor d'o templo ye pintau a l'agra. L'escomencipió en 1438Blasco de Granyén, a qui contractoron por o pre de 10.000 sueldos pero que dixó de treballar-ie en 1454 por no recibir os pagos correspondients. En morir en 1459 sin haber-lo rematau continó lo treballo lo suyo sobrino Martín de Soria dimpués de que se reunisen os diners en solicitando un ampre a un chodigo d'Albalat de Cinca. As labors de fusta y los detalles d'os marcos estioron obra d'os chirmans Sarinyena (Domingo y Mateo). Sindembargo, dimpués iste retaulo quedó cubierto por una pintura barroca, dica que muitos anyos dimpués se recuperó.
Se composa de 24 panels con 1,50 m. d'altaria y 0,90 m. d'amplaria cadaguno d'éls y a on se i representan escenas d'a vida de Chesús de Nazaret, colocadas en cuatre filas con seis panels cadaguna.
.jpg)
_San_Salvador_1_Planta.png)
_San_Salvador_Capitel_Arpista-Contorsionista.png)
_San_Salvador_Imposta_D.png)
