Franco lorenés
Lottrìnger Plàtt / Lothringisch
|
|
|
Dialectos d'o departamento de Mosella. En morau claro a la dreita se veye o franco lorenés.
|
| Localización cheografica |
| Estau
|
{{{estau}}}
|
| País
|
{{{país}}}
|
| Rechión
|
{{{rechión}}}
|
| Parlau en
|
 Francia
|
| Lugars principals
|
Lorena
|
| Estatus |
| Atras denominacions
|
{{{atras denominacions}}}
|
| Charradors
|
30.000-40.000
|
| Oficial en
|
|
| Reconoixiu en
|
{{{reconoixiu}}}
|
| Regulau por
|
|
| Vitalidat
|
Meya
|
| Literatura |
| Escritors principals
|
|
| Rasgos dialectals
|
Alemán central
|
| Clasificación lingüistica |
| Indoeuropea |
| ISO 639-1
|
|
| ISO 639-2
|
|
| ISO 639-3
|
|
| SIL
|
|
O franco lorenés (en franco lorenés Plàtt u lottrìnger Plàtt; en francés francique lorrain u platt lorrain, en alemán Lothringisch) ye un grupo de dialectos de l'alto alemán central occidental formau por as variedaz charradas en o departamento francés de Mosela, en o nord-este d'a rechión de Lorena.
Descripción
O termin franco lorenés tien multiples connotacions. Bel filologos fan servir dita denominación ta referir-se a tot o grupo de parlas altochermanicas occidentals charradas en a rechión francesa de Lorena. Atros, manimenos, interpretan que nomás fería referencia a o dialecto franco moselán charrau en a val d'o río Nied (en o país de Nied, estando a suya mayor localidat Boulay-Moselle), ta distinguir-lo asinas d'atros dialectos francos parlaus en Lorena, d'o luxemburgués a l'ueste y d'o franco renano a l'este.
En l'anyo 1806, bi heba 218.662 fablants en o departamento de Mosela y 41.795 fablants en l'antigo departamento de Meurthe.[1] En parti debiu a l'ambigüedat d'o termin, as estimacions d'o numero de fablants d'o franco lorenés en Francia actualment varían prou, podendo estar dende 30.000[2] dica 400.000[3] (lo que fería que estase a 3era luenga rechional mas parlada de Francia, por dezaga de l'occitán y l'alsacián).
Os datos mas exactos vienen d'a Enquête famille feita por l'INSEE (360.000 en o censo de 1962) como parti d'o censo de 1999, encara que ofreixe una imachen irreal de l'actual situación. Alto u baixo 78.000 personas dicioron que charraban franco lorenés, encara que menos de 50.000 heban transmeso os conoiximientos basicos d'a luenga a os suyos fillos. Atra estatistica que deixa veyer a mesma situación: de toz os adultos que parlaban o franco lorenés regularment con 5 anyadas, menos d'un 30% fa (u feba) servir a luenga regularment con os suyos fillos.[4]
Referencias
