Alpha Centauri

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Alfa d'o Centauro
α Centauri e β Centauri, con Proxima rodiata en royo
Nomenclatura
Bayer:	Alpha Centauri
Flamsteed:	58 Centauri
Atros nombres:	Alpha Centauri, HR 5459, HD 128620, Rigil Kentaurus
Datos d'observación (epoca J2000)
Constelación:	Centauro (Centaurus)
Ascensión recta (α):	14h 39m 36'49400s
Declinación (δ):	–60° 50′ 02.3737″
Mag. aparent (V):	+0.01
Caracteristicas fisicas
Magnitud absoluta:	-0,38^m
Astrometría
Tipo espectral:	G2V / K2IV
Edat:	4'85×10 anyos
Distancia:	4'37 a.l.
Paralaxi:	754'81 ± 4'11"

Alpha Centauri (en latín) u l'Alfa do Centauro (aragonizato) (α Cen / α Centauri) ye a estrela mes brilant d'a constelación d'o Centauro e a cuarta de tot o cielo nocturno. Per a mayoría d'alufradors de l'hemisferio norte se troba masiato enta o sud ta poder veyer-la, pero ye una d'as estrelas mes destacatas ta os alufradors de l'hemisferio sud, postato que marca una d'as direccions d'a Cruz d'o Sud.

Ye o sistema estelar mes amán ta o nuestro sistema solar, a una distancia de només que 4,2-4,4 anyos luz, y en realidat se tracta d'un sistema triple, formato per Alpha Centauri A, Alpha Centauri B e Proxima Centauri. O nombre propio d'ella ye Rigil Kentaurus, derivato de l'arabe Al Rijl al Kentaurus, que significa "o piet d'o centauro", pero ye mes habitual clamar-la con a denominación de Bayer d'ella.

Components d'o sistema

Alpha Centauri ye un sistema triple. Consiste en dos estrelas principals, Alpha Centauri A e Alpha Centauri B (que forman un sistema binario) situatas a una distancia de 4,36 anyos luz, e una nana roya clamata Proxima Centauri situata a 4,22 anyos luz.

Alpha Centauri A ye pareixita a o Sol, con o mesmo tipo espectral (G2 V), pero un poquet mes brilant e mes gran. Alpha Centauri B ye mes feble e de tipo espectral K1 V. Entramas s'orbitan mutuament en una elipse d'excentricidat e=0,52. Proxima Centauri, manimenos, ye una nana roya situata a unas 13.000 UA d'Alpha Centauri (0,21 a.l.) e posiblement ye en orbita arredol d'o sistema dople principal con un periodo de bellas 500.000 anyadas. Alpha Centauri B ha un planeta a sies millons de kilometros, con una temperatura superficial de 1.227 °C, e una masa de 1,13±0,09 vegatas a masa d'a Tierra.

Beyitas dende a Tierra, Proxima ye deseparata bels dos graus d'o sistema principal, en o que A e B se veyen trestallatas només que per un anglo de 40".

Exploración espacial

Con a tecnolochía actual, caldrían 30 000 anyadas ta que una nau espacial fabricata per l'hombre pueda plegar en o sistema d'Alpha Centauri. En respuesta a o problema, o cientifico Stephen Hawking e l'impresario Iuri Milner treballan chuntos en un programa d'investigación ta creyar naus espacials (unas mil) d'a mida de chips electronicos dotatos de velas solars e un sistema láser chigant ta propulsar-sen de maniera conchunta e consiguir o 20% d'a velocidat d'a luz, o que aduyarba a cumplir a misión d'o viache entro a o sistema en només que vente anyadas.

• Datos: Q12176
• Multimedia: Alpha Centauri / Q12176