Peterskirche (Basel)

d Peterskiirche

Dialäkt: Baseldütsch

Usschnitt us dr Aasicht vo dr Stadt Baasel vom Matthäus Merian em Eltere vo 1642^[1]
D Petersgass goot vo unde am Rhii uufe bis zur Peterskiirche (20).

D Peterskiirche isch e Sakralbau in dr Stadt Baasel. Si isch em häilige Petrus gweiht und isch sit dr Reformazioon anne 1529 en evangelisch-reformierti Kiirche.

D Peterskiirche stoot uf dr Liste vo de Kulturgüeter im Kantoon Basel-Stadt, wo nazionaali Bedütig häi.

D Laag

S Gotteshuus lit in ere Ost-West-Richdig uf eme Felse in dr Groossbaasler Altstadt dört, wo d Petersgass und s Källergässli zämmechömme.

Gschicht

An dam Blatz isch scho vorhär e Kiirche gstande, woorschinlig sit em 9. Joorhundert. Bis 1233 isch si as Pfarrkiirche und Chorherestift usbaut und ernöieret worde. S Baasler Ärdbeebe vo 1356 het s Geböid so schweer beschädigt, ass mä s nöi het müesse baue. Mä het drbii dr Chor nöi gstaltet.

Dr Hauptdäil, die sogenannti «Lütkiirche», isch noch de Richtlinie für d Kiirche vo de Bättelorde blaant word. No vor em Joor 1388 isch d Kiirche fertig baut gsi. D Chorstüel si uf s Joor 1494 datiert.

D Usstattig

D Lütkiirche

S Hauptschiff isch grooss mit gwisste Wänd und isch vo de bäide Siteschiff dur liichti Bööge us Sandstäi drennt. D Wänd sin mit Bilderzykle und Wandmoolereie verziert. Im südlige Siteschiff befindet sich s Wärk Dr Christus wird begraabe öbbe us em Joor 1830 und in dr «Keppebachkapälle» s guet erhaltnige Wandbild D Verkündigung an d Maria (um 1400).

D Kanzle isch um 1620 entstande und wird im Franz Pergo zuegschriibe.

D Orgle

d Orgle vo dr Peterskiirche Baasel

D Orgle, wo uf e Johann Andreas Silbermann zrugggoot, wird au für öffentligi Konzärt bruucht. Es isch e Schliflade-Instrumänt mit 32 Register uf drei Manual und Pedal. D Drakture sin mechanisch.^[2]

I Rückpositiv C– Metalldeckt 8’ Prinzipal 4’ Roorflöte 4’ Gämshorn 2’ Sesquialtera II 2^2/3’ Scharf IV 1’ Krummhorn 8’

II Hauptwärk C– Quintatön 16’ Prinzipal 8’ Rohrdeckt 8’ Oktave 4’ Spitzflöte 4’ Quinte 2^2/3’ Oktave 2’ Mixtur V-VI 1^1/3’ Drumbeete 8’ Clairon 4’

III Brustwärk C– Holzdeckt 8’ Blockflöte 4’ Prinzipal 2’ Larigot 1^1/3’ Sifflöte 1’ Gloggezimbel II ^1/2’ Vox humana 8’

Pedal C– Prinzipal 16’ Subbass 16’ Oktavbass 8’ Oktave 4’ Mixtur IV 2^2/3’ Posuune 16’ Drumbeete 8’ Singend Cornett 2’

• Kopple: I/II, III/II, I/P, II/P, III/P

Der Chor

An de Chorstüel vom Ulrich Bruder het s religiösi und wältligi Schnitzereie mit Figure. Under em Gwölb stään Daarstellige vo de zwölf Apostel mit iire Sümbol us Stäi.

D Kapälle

Näben em Chor isch uf dr äinte Site d Mariakapälle mit dr bekannte Daarstellig vom ene Ängel, wo dr Ruman Faesch um 1470 für e Achtburger Mathys Eberler (dorum häisst si au d Eberlerkapälle) aabaut het, uf dr andere d Martins- oder Keppebachkapälle. In bäide Kapälle het s Wandmoolereie.

In dr Umgääbig

Vor dr Weschtsite vo dr Kiirche stoot s Hebel-Dänkmool; es isch e Gedänkstele mit ere Bordretbüste us Bronse vom alemannische Dichder Johann Peter Hebel, wo z Baasel uf d Wält koo isch. Das Monumänt vom Bildhauer Max Leu füre grooss Dichter isch ane 1899 fyrlech ygweiht worde.

In Kiircheblatz kemme zwäi middelalterligi Stroosse iine, dr Noodlebärg und d Petersgass, won emol die Aadlige und Riiche vo dr Stadt gläbt häi und e baar vo iire Hüüser immer no existiere. Nit wit äwägg am Dootegässli isch s Farmazii-Historische Museum vo der Uniwersidäät.

Weblingg

 Commons: Peterskirche (Basel) – Sammlig vo Multimediadateie

• Reformierte Kirchgemeinde Basel West, Quartiergemeinde St. Peter
• Fotene in dr Bilder-Daatebank vom Kanton Baasel-Stadt

Fuessnoote

1. 

   Die ganz Aasicht vo dr Stadt Baasel vom Merian vo 1642.
2. Nööcheri Informazioone über d Orgle

Evangelisch-reformierti Kiirche und Gmäinde im Kanton Baasel-Stadt Münster | Dalbe-Kiirche | Dorfkiirche Rieche | Elisabethekiirche | Gellertkiirche | St. Jakob | Johanneskiirche | Bettiger Kiirche | Kornfäldkiirche | Lienertskiirche | Markuskiirche | Martinskiirche | Matthäuskiirche | Oekolompad-Kiirche | Pauluskiirche | Peterskiirche | Dorfkiirche Chläihünige | Stephanskiirche | Theodorskiirche | Thomaskiirche | Tituskiirche | Zwinglihuus-St. Lukas

Römisch-katholischi Kiirche und Pfarreie im Kanton Baasel-Stadt Allerhäilige | St. Anton | St. Christophorus | St. Clara | Don Bosco | St. Franziskus | Häiliggäist | St. Joseph | St. Marien | St. Michael | Sacré-Cœur | San Pio X

Anderi Sakraalbaute im Kanton Baasel-Stadt Apostolischi Kapälle | Barfüesserkiirche | Dalbe Kloster | Kligedaal Kloster | Breedigerkiirche (christkatholisch) | Baasler Sünagooge

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Peterskirche_(Basel)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

47.5594444444447.5852777777778Koordinate: 47° 33′ 34″ N, 7° 35′ 7″ O; CH1903: 611038 / 267647