Freiherren von Sax

S Wappe vo dene vo Sax in dr Zürcher Wabberolle.

Die aadlig Familie vo Sax (ursprünglig de Sacco) het us dr hütige Ostschwiz gstammt. Iiri Bsitz si uf bäide Site vo de Alpe in de hütige Kantöön Sanggalle, Graubünde und Tessin glääge. Dr Ursprung vo dr Familie isch umbekannt, wil si aber Bsitz uf bäide Site vo de Alpe gha het, wird vermuetet, ass si us em churrätische Hochaadel abstammt und woorschinlig mit dr Familie da Torre verwandt gsi isch. D Familie het sich in zwäi Hauptlinie gspaltet: D Groofe vo Sax-Misox und d Freihere vo Hoochesax.

D Familie het meereri bedütendi Mitgliider gha, drunder dr Abt vo Sanggalle Ulrich vo Sax, (1204–1220), dr Martin I. vo Sax, um 1330 Abt vo Disentis, und dr Ulrich vo Sax (* öbbe 1462; † 1538), wo d Äidgenosseschaft diplomatisch verdräte het und dr erst Oberbefäälshaber vo dr Alte Äidgenosseschaft Armee gsi isch.
Dr Johann Peter (1462–1540) isch dr letscht Groof vo Sax-Misox gsi. Er het sini Bsitz müesse verchaufe und isch verarmt gstorbe. S Gschlächt vo de Hoochesax isch im 16. Joorhundert mee und mee verchoo bis schliesslig dr letscht von ene, dr Christoph Friedrich (1620–1633), das won em no vo dr Herschaft Sax-Forstegg bliibe isch an d Stadt Züüri verchauft het und 1633 uf dr Burg Uster gstorbe isch.

Litratuur

• Anna-Maria Deplazes-Haefliger: Sax, von [de Sacco]. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz..
• Historisch-Bibliographisches Lexikon der Schweiz. Bd. 6, Neueburg 1931, S. 106–109.
• Bündner Monatsblatt. 1/2009; S. 64 ff., Bidrag vom Heinz Gabathuler.
• Historisches Lexikon des Fürstentums Liechtenstein: Sax (Artikel vom Mathias Bugg und Hans Jakob Reich) Vaduz und Züri 2013, Bd. 2, S. 811.
• Adolf Muschg: Sax. Roman. C. H. Beck Verlag, Münche 2010, ISBN 978-3-406-60517-8.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Freiherren_von_Sax“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.